Bruksizm – toksyna botulinowa, botox
SKUTECZNIE ZLIKWIDUJ PRZEROST MIĘŚNIA ŻWACZA
Bruksizm to powtarzalna aktywność mięśni żucia, która charakteryzuje się zaciskaniem zębów, zgrzytaniem zębów i/lub szybkimi, nagłymi ruchami żuchwy lub utrzymywaniem żuchwy w określonej pozycji. Może występować zarówno w ciągu dnia, jak i w nocy. Należy do grupy zachowań określanych jako parafunkcje, które obejmują różne nawyki związane z jamą ustną i ruchami żuchwy, takie jak przygryzanie warg, wewnętrznej powierzchni policzków, obgryzanie paznokci, długopisów czy nawykowe żucie gumy. Bruksizm jest najczęściej nieświadomym zachowaniem, co sprawia, że pacjenci zazwyczaj nie zdają sobie sprawy, że zaciskają lub zgrzytają zębami.
Sama nazwa „bruksizm” pochodzi od greckiego słowa oznaczającego „zgrzytanie zębami”. Problem ten polega na mimowolnej, nadmiernej aktywności mięśni, stawu skroniowo-żuchwowego oraz innych struktur odpowiedzialnych za mechanizm przeżuwania pokarmów. Bruksizm może mieć różne formy:
Objawy Bruksizmu
Jak często występuje bruksizm?
Według różnych badań, bruksizm dzienny dotyka od 22 do 31% populacji, podczas gdy bruksizm nocny występuje u 13% osób. Największa częstość występowania bruksizmu obserwowana jest w grupie wiekowej od 18 do 29 lat. U osób powyżej 65. roku życia przypadki bruksizmu są znacznie rzadsze.
Jakie są przyczyny bruksizmu i główne czynniki ryzyka?
Stres emocjonalny jest zarówno jednym z czynników ryzyka, jak i przyczyną powstawania bruksizmu, co podkreśla jego istotną rolę w patogenezie tego zaburzenia. Rozpoznanie i zrozumienie różnych czynników ryzyka i przyczyn jest kluczowe dla skutecznego diagnozowania i leczenia bruksizmu.
Stres, zaburzenia lękowe i depresja mogą zwiększać ryzyko wystąpienia bruksizmu. Często związana z występowaniem bruksizmu jest nocna zgaga. Istotnymi czynnikami ryzyka jest także ból w obrębie twarzy oraz problemy z funkcjonowaniem stawów skroniowo-żuchwowych.
Do rozwoju bruksizmu przyczyniają się także zaburzenia zgryzu, bezsenność, przerywany lub płytki sen oraz praca zmianowa.
Do jakiego lekarza udać się z bruksizmem?
Warto wiedzieć, że nie ma specjalnego urządzenia do diagnozowania bruksizmu. Doświadczony lekarz jest w stanie ocenić stan mięśni żwaczy i postawić diagnozę podczas wizyty. Najpewniej udać się do lekarza medycyny estetycznej lub stomatologa.
Niezależnie od wybranej specjalności, najlepiej udać się do zaufanego lekarza. Ważne jest, aby zabieg został przeprowadzony prawidłowo i w komfortowych warunkach, aby nie zniechęcić się do dalszego leczenia.
Kto może skorzystać z zabiegu botoksu na bruksizm?
Botoks na bruksizm jest odpowiedni dla dorosłych pacjentów, którzy cierpią na mimowolne zgrzytanie zębami lub zaciskanie szczęki, szczególnie gdy inne metody leczenia nie przynoszą oczekiwanych efektów.
Jakie są wskazania do leczenia botoksem?
Botoks jest zalecany, gdy inne metody są nieskuteczne lub gdy potrzebne są natychmiastowe rezultaty. Najważniejsze wskazania to:
– chroniczne zgrzytanie zębami i zaciskanie szczęki,
– bóle stawów skroniowo-żuchwowych i/lub zmiany zwyrodnieniowe,
– nadmierne ścieranie szkliwa,
– przerost mięśnia żwacza,
– przewlekły ból głowy i napięciowe bóle karku.
Czego nie wolno po botoksie?
Po zabiegu botoxem nie chcemy przede wszystkim by preparat się przemieścił. Przez 5-6 godzin po zabiegu należy unikać czynności, które mogłyby stać się przyczyną przemieszczenie się preparatu i wywołać działania niepożądane: nie uciskaj miejsca podania preparatu, nie schylaj się, nie kładź się, nie wykonuj intensywnych treningów, nie pochylaj głowy do przodu i w dól. Nie możesz także: stosować szorstkich ręczników, masować twarzy, lecieć samolotem, korzystać z sauny i solarium. Zalecam również zrezygnować z makijażu w tym dniu. Dobrze byłoby także unikać palenia papierosów i dużych ilości alkoholu przez tydzień.
Efekty uboczne po wykonaniu botoksu na bruksizm
Leczenie bruksizmu botoksem wiąże się z niewielkim ryzykiem powikłań oraz jest uznawane za bezpieczną metodę. Nawet jeśli wystąpią, są one zazwyczaj łagodne i krótkotrwałe. Możliwe efekty uboczne to: bóle głowy i objawy grypopodobne (do 2 dni po zabiegu)
Przeciwwskazania do zabiegu botoksem
Nie wszyscy pacjenci mogą poddać się zabiegowi. Przeciwwskazania obejmują:
– alergię na składniki preparatu,
– niektóre choroby autoimmunologiczne,
– ciążę i karmienie piersią,
– zaburzenia krzepnięcia krwi,
– przyjmowanie niektórych leków (np. antybiotyków, leków immunosupresyjnych, przeciwzakrzepowych),
– zakażenie skóry w obszarze zabiegowym,
– infekcję ogólną,
– chorobę nowotworową,
– zaburzenia przewodnictwa nerwowego.
Botox: czas zabiegu
20-25 min
Botox: pierwsze efekty
Natychmiast
Botox: trwałość zabiegu
ok. 8 miesięcy
Ilość zabiegów
1 zabieg
Jak sprawdzić, czy masz bruksizm?
Aby samodzielnie sprawdzić, czy masz bruksizm, wykonaj następujące kroki:
1. Znajdź mięsień żwacz: palcami zlokalizuj mięsień żwacz po jednej stronie twarzy – znajduje się on na kącie żuchwy, mniej więcej pod uchem.
2. Zaciśnij zęby: mocno zaciśnij zęby, poczujesz wtedy jak mięsień żwacz się napina. Popraw ułożenie palców, aby były na środku mięśnia.
3. Napinaj i rozluźniaj mięśnie: powtórz tę czynność zarówno po lewej, jak i prawej stronie twarzy.
Jeżeli podczas zaciskania szczęki mięśnie żwacze bardzo mocno się napinają i „wyczuwają się” pod palcami, istnieje duże prawdopodobieństwo, że masz bruksizm. Możesz porównać swoje wyniki z innym członkiem rodziny, najlepiej z kimś niespokrewnionym, aby uzyskać miarodajne porównanie.
Często pacjenci w początkowej fazie bruksizmu nie zauważają objawów, co opóźnia diagnozę i rozpoczęcie leczenia. To z kolei prowadzi do nasilenia symptomów, które znacząco utrudniają codzienne funkcjonowanie.
Konsekwencje nieleczonego bruksizmu
Nieleczony bruksizm może prowadzić do szeregu poważnych problemów zdrowotnych. Zgrzytanie zębami, jeśli nie zostanie odpowiednio wcześnie zdiagnozowane i leczone, może skutkować:
– zwichnięciem stawu skroniowo-żuchwowego,
– pękaniem szkliwa zębów,
– obniżeniem dziąseł,
– ograniczeniem ruchomości żuchwy oraz jej przeskakiwaniem.
Oprócz wymienionych problemów, nieleczony bruksizm może również prowadzić do:
– całkowitej lub częściowej utraty zębów,
– zaniku kości w szczęce i żuchwie lub ich niekorzystnej przebudowy, co czasem uniemożliwia późniejsze leczenie implantacyjne,
– zwyrodnienia stawu skroniowo-żuchwowego oraz przewlekłego stanu zapalnego w tym stawie,
– nawracających, trudnych do leczenia bólów głowy, które mogą być bardziej intensywne u osób cierpiących na migreny.
Zarezerwuj wizytę: +48 504 506 106
Przyjdź na konsultację:
ul. Diamentowa 29B, Lublin
Stomatologia Estetyczna NewLook Clinic
Wady bruksizmu
Bruksizm może prowadzić do szeregu negatywnych konsekwencji, choć nie zawsze muszą one występować u każdego pacjenta. Do najczęściej obserwowanych skutków należą:
Bóle w obrębie twarzy i głowy – pacjenci mogą odczuwać dolegliwości bólowe w różnych częściach twarzy, czaszki oraz głowy.
Ścieranie zębów – nadmierne zgrzytanie zębami prowadzi do ich ścierania, co może osłabiać strukturę zębów.
Pęknięcia i złamania zębów – naraża na koszty, ponieważ wymaga interwencji stomatologicznej.
Odciski na języku – zgrzytanie zębami może pozostawiać odciski na języku, znane jako girlandy.
Odsłanianie szyjek zębów, które może prowadzić do recesji dziąseł.
Bruksizm może przyczyniać się do powstawania ubytków w zębach. Nadmierna aktywność żucia może uszkadzać nie tylko zdrowe zęby, ale również protezy zębowe oraz odbudowane zęby.
Bruksizm – jak można go leczyć?
Leczenie bruksizmu wymaga zindywidualizowanego podejścia i często łączy różne metody terapeutyczne, takie jak fizjoterapia stomatologiczna, psychoterapia, używanie szyn relaksacyjnych, a także coraz popularniejsze – leczenie botoksem. Wybór metody oraz jej skuteczność zależą od indywidualnych potrzeb i preferencji pacjenta, jak również od stopnia zaawansowania problemu.
Leczenie bruksizmu botoksem
Leczenie bruksizmu toksyną botulinową (botoksem) zdobywa coraz większą popularność. Botoks, znany głównie z medycyny estetycznej jako środek na zmarszczki, okazuje się także skuteczny w terapii zgrzytania zębami. Działa poprzez blokowanie impulsów nerwowych do mięśni, co prowadzi do ich osłabienia i zmniejszenia napięcia. W efekcie mięśnie żwaczy są rozluźnione, co redukuje mimowolne zgrzytanie zębami i zaciskanie szczęki.
Leczenie bruksizmu za pomocą szyny relaksacyjnej
Szyna relaksacyjna to inna metoda leczenia bruksizmu. Specjalnie dopasowaną nakładkę zakłada się na noc, aby chronić zęby przed nadmiernym ścieraniem oraz rozluźnić szczękę. Jednak przestanie korzystać z szyny może prowadzić do nawrotu problemu.
Leczenie bruksizmu przy pomocy psychoterapii
Fizjoterapia stomatologiczna to zachowawcze podejście do leczenia, które wymaga czasu. Skupia się na terapii mięśniowej mającej na celu zmniejszenie napięcia w obszarze stawu skroniowo-żuchwowego i mięśni żwaczy. Ćwiczenia i techniki relaksacyjne stosowane w fizjoterapii mogą znacząco zmniejszyć objawy bruksizmu.
Leczenie bruksizmu toksyną botulinową
Leczenie bruksizmu botoksem jest innowacyjną metodą, która cieszy się popularnością wśród pacjentów i specjalistów medycyny estetycznej. Procedura wykorzystująca botulinę („jad kiełbasiany”) do tymczasowego osłabienia mięśni żwaczy, przyczynia się do redukcji zgrzytania zębami i zaciskania szczęki.
Zabieg rozpoczyna się od dokładnej konsultacji z lekarzem, który ocenia stan zdrowia pacjenta i ustala odpowiednią dawkę toksyny botulinowej. Następnie, za pomocą cienkiej igły, lekarz medycyny estetycznej wykonuje zastrzyk bezpośrednio w mięśnie żwacze.
Toksyna botulinowa podana bezpośrednio w mięsień działa poprzez blokowanie przepływu impulsów nerwowych, co prowadzi do rozluźnienia mięśni. W przypadku bruksizmu przekłada się to na redukcję zgrzytania zębami i zaciskania szczęki.
Jedną z istotnych zalet zabiegu jest bardzo krótka rekonwalescencja i niemal natychmiastowy efekt działania. Pacjenci po zastosowaniu botoksu mogą wrócić do swoich codziennych aktywności. Możliwe są niewielkie dolegliwości w miejscu iniekcji, takie jak lekkie zaczerwienienie czy obrzęk, ale zwykle ustępują samoistnie w ciągu 24-48 godzin. Efekt działania botoksu jest tymczasowy, dlatego po ok. 8 miesiącach zaleca się zwykle powtórzenie zabiegu
Literatura:
1. Kuźnik M., Bruksizm [w:] Medycyna Praktyczna, 2021.
2. Maciejewska-Szaniec Z., Maciejewska B., Mehr K., Piotrowski P., Wiskirska-Woźnica B., Objawy otologiczne u pacjentów z zaburzeniami czynnościowymi układu stomatognatycznego [w:] Forum Medycyny Rodzinnej 2015, tom 9, nr 2.
3. Leśniak W., Doboszyńska A., Objawy stomatologiczne chorób ogólnych [w:] Forum Medycyny Rodzinnej 2014, tom 8, nr 1.